مرکز آمار گزارش داد؛ کاهش کیفیت زندگی 6 دهک درآمدی در سال97

به گزارش تور آسیایی ارزان، خبرنگاران: شکاف درآمد و هزینه 6 دهک درآمدی در سال 97 نسبت به سال 96 در جهت منفی حرکت کرد و تنها وضعیت 3 دهک بهبود یافت و وضعیت دهک پنجم نیز تغییر خاصی نکرده است.

مرکز آمار گزارش داد؛ کاهش کیفیت زندگی 6 دهک درآمدی در سال97

به گزارش خبرنگاران براساس گزارش مرکز آمار، چهار دهک کم درآمد جامعه جزو دهک هایی بوده اند که در آنها هزینه ها بر درآمدها برتری یافته است و دو دهک بالای درآمدی یعنی دهک نهم و دهم وضعیت شکاف دخل و خرجشان بهتر شده. موضوعی که نشان می دهد در سال 97 که با تورم بالا همراه بود، فشار مضاعفی بر اقشار آسیب پذیر وارد شده است.

گزارش بودجه خانوار مرکز آمار نشان می دهد در سال 97 وضعیت مابه التفاوت درآمد و هزینه برای 6 دهک درآمدی بدتر شده و تنها این شکاف برای 3 دهک بهبود یافته است و وضعیت دهک پنج تغییر خاصی ننموده است. آنالیز آمارهای منتشر شده نشان می دهد با اینکه مقدار مابه التفاوت درآمد و هزینه سالانه یک خانوار شهری در سال 97 نسبت به سال پیش از آن افزایش داشته است، اما این افزایش نمی تواند حاکی از بهتر شدن وضعیت خانوار شهری در این سال باشد. آمارها نشان می دهد مقدار رشد مابه التفاوت کمتر از مقدار رشد درآمد خانوارها در سال 97 بوده است، که تعبیر آن کاهش مقدار سهم پول باقی مانده برای خانوار نسبت به درآمد است. ضمناً آنالیز دهک های مختلف درآمدی نشان می دهد که وضعیت چهار دهک اول در سال 97 نسبت به سال 96 بدتر شده است و برنده اصلی این سال پرتورم، دهک های بالایی جامعه بوده اند که شکاف دخل و خرج آنها مثبت تر شده است. موضوعی که تاثیر بسزایی در بدتر شدن ضریب جینی در سال 97 داشته است.

شکاف دخل و خرج خانوار در سال 97

نتایج حاصل از طرح آمارگیری مرکز آمار نشان می دهد که مابه التفاوت درآمد و هزینه کل یک خانوار در سال 97 نسبت به سال قبل از آن افزایش پیدا نموده است. طبق این آمار متوسط درآمد کل سالانه یک خانوار شهری در سال 97 حدود 43 میلیون و 500 هزارتومان بوده است، که نسبت به سال 96 تقریبا 6 میلیون و 700 هزارتومان افزایش داشته است. همچنین رشد مقدار هزینه خانوارها در سال 97 نسبت به سال 96 کمتر از درآمد بوده است. مقدار هزینه سالانه یک خانوار شهری در سال 97 به مقدار 39 میلیون و 300 هزار تومان رسیده است. رقمی که نسبت به سال قبل 6 میلیون و 370 هزار تومان افزایش پیدا نموده است. نتیجه این تفاوت در مقدار رشد درآمد و هزینه، افزایش مقدار مابه التفاوت درآمد و هزینه در سال 97 نسبت به سال قبل از آن است. اما اگر با نگاهی دقیق تر آمار مربوط به دخل و خرج خانوار در سال 97 تحلیل شود، تصور از وضعیت خانوار در این سال تغییر خواهد نمود.

اولین آماری که نشان می دهد افزایش مابه التفاوت درآمد و هزینه خانوار شهری در سال 97 حاکی از بهبود وضعیت خانوارها در این سال نیست، شاخص درصد مابه التفاوت به نسبت درآمد است که مرکز آمار عددهای آن برای سال های اخیر را محاسبه نموده است. مقدار این شاخص در سال 97 برای خانوار شهری 6/ 9 درصد است که نسبت به سال قبل 6/ 0 واحد درصد کاهش یافته است. این نسبت نشان می دهد مقدار سهمی که خانوار شهری از درآمد خود در سال 97 می توانسته پس انداز کند کمتر از همین مقدار در سال 96 بوده است. دومین عاملی که باید در بیشتر شدن مابه التفاوت درآمد و هزینه در سال 97 نسبت به سال 96 آنالیز شود این موضوع است که چه دهک هایی از جامعه، سهم بیشتری از افزایش شکاف داشته اند. به عبارتی آیا این افزایش حاکی از بهتر شدن وضعیت اقشار آسیب پذیر و دهک های کم درآمدتر جامعه است یا افزایش رفاه دهک های بالایی جامعه، توانسته است این تغییر را ایجاد کند. گزاره ای که با تحلیل داده های دهک های مختلف در سال 96 و مقایسه آن با آمارهای سال 97 روشن تر می شود.

تصویر کلی دهک های درآمدی

نتایج حاصل از داده های مرکز آمار برای مابه التفاوت هزینه و درآمد خانوار شهری نشان می دهد درحالی که در سال 96 تنها دو دهک اول مقدار درآمدشان کمتر از هزینه شان بوده است، در سال 97 دهک سوم نیز نتوانسته است به مقدار مخارج خود درآمد داشته باشد و شکاف هزینه درآمدی برای این دهک نیز منفی شده است. به طور کلی در سال 97 وضعیت 6 دهک بدتر از سال قبل از خودش شده و تنها وضعیت سه دهک بهبود یافته است که این سه دهک از دهک های بالای درآمدی بوده اند. وضعیت دهک پنجم نیز تغییر خاصی نداشته است.

نکته ای که در بین سال های 96 و 97 مشترک است این است که شکاف درآمد و هزینه برای دهک های بالاتر و پردرآمدتر مثبت تر از دهک های پایین تر است. به طوری که برای دهک یک در سال 96 مقدار هزینه بیشتر از درآمد است و مقدار این شکاف به صورت ماهانه 197 هزار تومان است. این روند با بالاتر رفتن دهک کم کم به سمت مثبت شدن این شکاف پیش می رود و برای خانوارهای دهک دهم، مابه التفاوت مقدار درآمد و هزینه به یک میلیون و 320 هزار تومان در ماه می رسد. برای سال 97 هم وضع به همین ترتیب است و برای خانوارهای دهک اول میزان هزینه در هر ماه 249 هزار تومان بیشتر از درآمد است. در سال 97 مقدار درآمد هر خانوار دهک دهم در هر ماه یک میلیون و 920 هزار تومان بیشتر از هزینه خانوارهای این دهک است.

کوچک شدن سبد خانوارهای کم درآمد

با مقایسه مابه التفاوت درآمد و هزینه خانوارهای شهری در سال 97 با سال قبل نکته بسیار مهمی مشاهده می شود؛ چهار دهک اول در سال 97 نسبت به سال 96 وضعیت بدتری از لحاظ مابه التفاوت ریالی دارند و دو دهک بالایی یعنی دهک های 9 و 10 وضعیت بهتری نسبت به سال گذشته ثبت نموده اند. درحالی که دهک اول در سال 96 در هر ماه 197 هزار تومان برای مخارج ماهانه خود پول کم آورده بود، اما در سال 97 این مقدار با 26 درصد افزایش به 249 هزارتومان در ماه رسیده است. وضعیت برای دهک دوم نیز از این بدتر است و مقدار شکاف منفی درآمد و هزینه در سال 97 تقریبا دو برابر شده است و به مقدار 137 هزار تومان در هر ماه رسیده است. در دهک سوم نه تنها وضعیت بدتر شده است بلکه تراز درآمد و هزینه در حالی که در سال 96 مثبت بود، در سال 97 با تغییر علامت منفی شد و مقدار هزینه خانوارهای این دهک بر درآمدشان چربید. شکاف دخل و خرج برای دهک چهارم نیز که مثبت است در سال 97 به نصف مقدار سال 96 رسیده است.

تمام این عوامل نشان می دهد که پارامتر تحریم و تورم که از مشخصه های مهم سال 97 نسبت به سال 96 به حساب می آیند، تاثیر زیادی بر سفره خانوارهای چهار دهک اول گذاشته و موجب شده است که فشار بیشتری بر دخل و خرج این خانوارها بیاید. یکی از عواملی که می تواند در فشار بیشتر بر این دهک ها موثر باشد اختلاف سرعت حرکت درآمد و هزینه هاست که به نوع درآمدزایی خانوارهای کم درآمد بر می شود. این خانوارها که اغلب درآمد خود را به وسیله حقوق ثابت ماهانه به دست می آورند نتوانسته اند تورم شتابان سال 97 را با افزایش حقوق خود جبران نمایند و از این رو وضعیت آنها نسبت به سال گذشته بدتر شده است.

وضعیت متفاوت دهک های بالایی

بر خلاف چهار دهک اول که وضعیت بدتری را در سال 97 نسبت به سال قبل تجربه نموده اند، تحلیل داده های مرکز آمار نشان می دهد که دو دهک بالایی جامعه در سال 97 اوضاع بهتری داشته اند. به صورت کلی دهک های 5 به بالا وضعیت های مختلفی را تجربه نموده اند. وضعیت دهک پنجم در سال 97 تقریبا نسبت به سال گذشته اش تغییری نداشته است اما وضعیت دهک ششم هم مانند چهار دهک ابتدایی بدتر شده است و شکاف درآمد و هزینه 12 درصد برای خانوارهای این دهک کوچک تر شده است. دهک هفتم اولین دهکی است که در آمارگیری سال 97 به طرز معناداری وضعیت بهتری نسبت به سال قبل داشته است. درآمد این دهک در سال 96 در حدود 260 هزار تومان بیشتر از هزینه هایش بوده و برای سال 97 این شکاف 60 هزار تومان افزایش یافته است. شکاف درآمد و هزینه برای دهک هشتم نیز بدتر شده است.

نهایتا وضعیت دخل و خرج دو دهک بالایی جامعه در سال 97 بهتر شده است. دهک نهم درآمدی در سال 97 به اندازه 806 هزار تومان شکاف مثبت درآمدی داشته که نسبت به سال قبل افزایش 4 درصدی داشته است. دهک دهم اما بیشترین دهکی است که درآمد خانوارها در آن نسبت به هزینه ها افزایش پیدا نموده است. درحالی که در سال 96 مقدار درآمد این دهک نسبت به هزینه یک میلیون و 326 هزارتومان بیشتر بوده است، در سال 97 با جهشی قابل توجه شکاف مثبت دخل و خرج این دهک به یک میلیون و 920 هزار تومان رسید؛ افزایشی 45 درصدی برای یک سال. دلیلی که روند این آمارها برای دهک های پردرآمدتر نسبت به دهک های آسیب پذیر جامعه تا این حد متفاوت است را باید در تفاوت شیوه های درآمدی این دو قشر دانست. معمولا درآمد دهک های بالای جامعه به حقوق ثابت وابسته نیست و به وسیله دارایی هایی که مالک آنهاست کسب درآمد می نمایند. دارایی هایی که با افزایش تورم در سال 97 به درآمد این خانوارها یاری کردند.

منبع: اقتصادنیوز
انتشار: 26 مهر 1398 بروزرسانی: 6 مهر 1399 گردآورنده: asiaro.ir شناسه مطلب: 352

به "مرکز آمار گزارش داد؛ کاهش کیفیت زندگی 6 دهک درآمدی در سال97" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "مرکز آمار گزارش داد؛ کاهش کیفیت زندگی 6 دهک درآمدی در سال97"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید