در این سیاره های کوچک حیات وجود دارد؟ - تور آسیایی ارزان

تینا مزدکی: پژوهش های تازه نشان می دهد که یک جفت سیاره کوتوله در قسمت های بیرونی منظومه شمسی، همچنان می توانند از نظر زمین شناسی فعال باشند و شانس وجود حیات بیگانه را افزایش می دهند. این یافته ها بعلاوه می تواند آنچه را که ما در خصوص سیارات کوتوله به طور کلی می دانیم تغییر دهد.

پنج سیاره کوتوله تایید شده در منظومه شمسی وجود دارد: سرس، هائومیا، اریس، ماکی ماکی و سیاره سابق پلوتون. همه این مدعیان سیاره ای البته به جز سرس، در کمربند کویپر، قرصی از دنباله دارها و دیگر اجرام کوچک فراتر از مدار نپتون قرار دارند.

در سال 2015، کاوشگر New Horizons ناسا از پلوتون عبور کرد و نشانه هایی از فعالیت های زمین شناسی اخیر را در جو نازک این سیاره کوتوله مشاهده کرد. مشاهدات بعدی نشان داده است که پلوتو پوشیده از آتشفشان های غول پیکر و یخی است که ممکن است هنوز فعال باشند. دانشمندان بر این باورند که فعالیت زمین شناسی شگفت انگیز پلوتون ناشی از برهمکنش با قمر آن شارون است. در نتیجه، آنها فکر می کردند که بعید است دیگر سیارات کوتوله بدون قمر به طور مشابه فعال باشند.

اما در پژوهش تازه محققان نگاهی دقیق تر به طیف های شیمیایی دو سیاره کوتوله دیگر به نام های اریس و ماکی ماکی انداختند که نماهایی از آن ها اخیراً به وسیله تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) گرفته شده است. پس از تجزیه و تحلیل داده ها، تیم متوجه شد که بعضی از گازهای موجود در سطح یخی هر دو سیاره کوتوله را می توان تنها با نوعی فعالیت زمین شناسی، مانند دریچه های هیدروترمال فعالیت کریوولکانیک آتشفشان یخی شرح داد.

نتایج بعلاوه نشان می دهد که بعضی از سیارات کوتوله دیگر نیز می توانند از نظر زمین شناسی فعال باشند. داده های JWST شامل طیف های تمام گازهای منجمد در یخ های پوشاننده اریس و ماکی ماکی بود. اما محققان واقعاً فقط به متان علاقه داشتند، گاز گلخانه ای که در زمین نیز یافت می گردد و از یک اتم کربن تشکیل شده است که با چهار اتم هیدروژن پیوند دارد.

در علم سیاره شناسی، دو نوع اصلی متان وجود دارد: متان غیر زنده، که از واکنش های شیمیایی که در طول شکل گیری سیاره ها اتفاق افتاده است، به جای مانده است و متان ترموژنیک که به وسیله فرآیندهای هیدروترمال یا زمین گرمایی ایجاد می گردد. تفاوت اصلی بین این دو نوع نسبت هیدروژن و دوتریوم یک ایزوتوپ یا نسخه جایگزین هیدروژن با یک نوترون اضافی در هسته آن است که در بین مولکول های آنها یافت می گردد.

متان غیر زیستی دارای نسبت بالایی از دوتریوم به هیدروژن (D/H) است، در حالی که متان ترموژنیک نسبت D/H کمتری دارد. این طیف نشان داد که متان در اتمسفر اریس و ماکی ماکی نسبت D/H پایینی دارد، به این معنی که عمدتاً ترموژنیک است. این نشان می دهد که این گاز یا با فعالیت زمین شناسی مداوم یا فعالیت نسبتاً اخیر در چند میلیون سال گذشته فراوری می گردد.

این یافته ها برای محققان شگفت انگیز بود به ویژه در خصوص ماکی ماکی که حدود 60 درصد مقدار پلوتو است. اریس تقریباً به مقدار پلوتون است، که باعث می گردد کمتر تعجب آور باشد که ممکن است از نظر زمین شناسی نیز فعال باشد. با این حال، ماکی ماکی باید برای این نوع فرآیندها بسیار کوچک باشد.

به گفته محققان، این یافته ها بعلاوه شانس توسعه حیات در این سیارات را افزایش می دهد. به عنوان مثال، فعالیت دریچه های گرمابی یک عامل اصلی برای شکل گرفتن اشکال مختلف حیات خودتکثیر شونده بر روی زمین است و دلیلی کلیدی است که دانشمندان به دنیاهای آبی مانند انسلادوس و میماس هر دو قمر زحل، به عنوان مکان هایی که ممکن است حیات بیگانه در آن رخ دهد، نگاه نمایند. محققان بر این باورند که یک کاوشگر باید به اریس و ماکی ماکی فرستاده گردد تا این دنیاها را از نزدیک کاوش کند و پتانسیل زمین شناسی آنها را بیشتر ارزیابی کند.

منبع: livescience

58323