رازگشایی از نفرین فرعون: آیا گشودن مقبره فراعنه، مرگ حتمی به همراه دارد؟ - تور آسیایی ارزان

غزال زیاری: مقبره توت عنخ آمون (تلفظ درست نام او توت عَنِخ اَمِن است) گرچه یکی از مهم ترین یافته های باستان شناسی در قرن بیستم است، اما بازگشایی آن با افسانه ها، فیلم ها و نظریه های شبه باستان شناسی بی شماری همراه شده است.

یکی از این ماجراها که به نفرین فرعون معروف شده، زمانی مطرح شد که لرد کارناروون - حامی مالی اکتشافات منتهی به یافتن پادشاه توت عنخ آمون - تنها چند ماه پس از ورود به آرامگاه درگذشت. بعد ازاین اتفاق بود که عبارت نفرین فرعون تدریجا به عنوان پدیده ای دنیای مطرح شد.

به رغم این اتفاق مشکوک، شواهد چندانی وجود ندارد که نشان دهد ارتباطی بین جست وجو برای یافتن فرعون و مرگ سریع او وجود داشته باشد. چرا که به عنوان مثال هاوارد کارتر، رهبر این اکتشافات، پس از بیرون آوردن پیکر این پادشاه باستانی از آرامگاهش ، برای 17 سال دیگر زندگی کرد.

نفرین فرعون دامنگیر کارناروون شد؟

باید این را در نظر داشت که لرد کارناروون، سال ها قبل از مرگ، با مسائل سلامتی متعددی دست وپنجه نرم می کرد و پس از جراحت شدید در تصادفی رانندگی به سال 1903، دچارعفونت های مکرر ریوی شده بود و نهایتا در سال 1923 به خاطر مسمومیت خونی ناشی از عفونت نیش پشه درگذشت.

اما با این وجود، خود کارناروون بر این باور بود که شاید گرفتار نفرین این فرعون شده باشد. او برای تامین هزینه های سفر به مصر و این کاوش ها، حقوق انحصاری تمام اطلاعات مربوط به مقبره فرعون را به نشریه تایمز لندن فروخت و عملاً تمام حقایق مربوط به توت عنخ آمون و کشف او را در اختیار این نشریه قرار داد.

ماجرای نفرین فرعون از کجا شروع شد؟

در شرایطی که همه مردم دنیا برای کسب اطلاع بیشتر درباره این مقبره، متکی به تایمز لندن بودند، دیگر رسانه ها امیدی به یافتن سوژه جدیدی برای انتشار نداشتند و از همین رو به سراغ سوژه های جنجالی و ساخت داستان هایی این چنینی رفتند.

با درگذشت کارناروون، روزنامه نگاران سراسر دنیا سوژه خوبی به دست آوردند و در نتیجه برآورد ها و داستان ها درباره چگونگی درگذشت او، سوژه اصلی رسانه ها شد.

دیوید سیلورمن، متصدی نمایشگاه دنیای توت عنخ آمون در موزه پن، در سال 1987 در این باره به این نکته اشاره نمود که بسیاری از خبرنگاران در آن دوره، به عمد کتیبه های پیداشده در مقبره را به اشتباه تفسیر می کردند تا به نحوی آن ها را به وجود یک نفرین مرتبط نمایند.

مثلا یکی از رسانه ها در گزارشش به این نکته اشاره نمود که در قسمتی از این کتیبه این جمله درج شده: من همه کسانی را که از این مسیر عبور می نمایند تا به محوطه مقدس پادشاه که برای همواره زنده خواهد بود برسند، خواهم کشت. اما واقعیت این است که هرگز چنین پیغامی یافت نشده است.

در مقاله دیگری که به اشتباه ترجمه شده، می خوانیم که روی قبر حک شده بود: کسانی که وارد این قبر مقدس می شوند به سرعت با بال های مرگ دیدار خواهند کرد.

نفرین روی مقبره های معمولی

در شرایطی که هیچ نفرینی در نزدیکی جسد پادشاه توت یافت نشده، ولی گاهی جادوگران روی دیگر مقبره های مصر باستان نوشته هایی را می نوشتند. در مثالی معروف در این باره می خوانیم: کسانی که این قبر را می شنمایند، به بیماری ای مبتلا می شوند که هیچ پزشکی قادر به تشخیص آن نخواهد بود. البته تعیین نیست که چه کسی این جمله تهدید آمیز را روی قبرها نوشته است.

به شکل کلی، این نفرین ها تنها روی مقبره های افراد خصوصی نوشته می شد؛ چرا که مقبره خانواده های سلطنتی مصر، پیش از هر اقدامی باطلسم هایی معروف به متون اهرام محافظت می شدند و در نتیجه نیازی به دفاع اضافی وجود نداشت.

به هرحال و در شرایطی که چیزی تحت عنوان نفرین های واقعی فرعون وجود نداشت، ناظران همواره در پی دلایلی بودند که نشان دهند که ایجاد مزاحمت برای یک پادشاه باستانی، ممکن است عواقب مرگباری به همراه داشته باشد.

از زباله های هسته ای تا قارچ و کپک

یکی از فعالان نظریات تمدن های گمشده و توطئه های باستان شناسی، در کوشش برای نهادینه کردن شبه علم به این نکته اشاره می نماید که مصریان باستان، زباله های هسته ای شان را در طاق های زیر بعضی از مقبره ها دفن می کردند و همین منجر به عوارض مرگباری در باستان شناسان می شد.

فراتر از این برآورد های خنده دار، بعضی مطالعات حکایت از آن دارند که بعضی از مقبره های باستانی ممکن است حاوی قارچ ، کپک یا میکروب های بالقوه مضری باشند که همین ها ممکن است در هنگام انجام کاوش ها وارد بدن محققان گردد و سلامت آنها را به خطر بیندازد.

با این وجود هنوز نشانه ای وجود ندارد که ثابت کند که سلامت هیچ باستان شناسی با این پاتوژن ها به خطر افتاده باشد و بدین ترتیب باید داستان نفرین فرعون را برای همواره به دست فراموشی سپرد.

منبع: iflscience

5454