شکست نسخه آمریکایی - تور آسیایی ارزان

ارزیابی رهبری مبتنی بر اطلاعات میدانی و تحلیل های آماری، رفتاری و گفتاری مقامات امریکایی است و این در حالی است که در عمل نیز شاهد تحقق گفته های ایشان بودیم. این طبیعی است که چنین فشاری ممکن است تا حداکثر امکان خود افزایش یابد ولی افزایش بیش از این میزان در عمل ممکن نخواهد بود. ما دیدیم که امریکایی ها هر چه خواستند، کردند. در این خصوص دو تحلیل مطرح است؛ یکم راهبرد توسیدین که معتقد به جنگ فوری و ضربتی است و دیگری، راهبرد منتسب به چرچیل که به مناقشات طولانی مدت، به جای جنگ های ضربتی باور دارد.

نکته حایز اهمیت در این راستا آن است که ترامپ و دولت امریکا کوشش هایی برای تحقق هر دو این راهبردها به کار بستند، اما هر دو راهبرد بی نتیجه مانده و عملا با شکست روبرو شدند. به بیان دیگر امریکایی ها می خواستند با افزایش تحریم ها و فشار حداکثری تله ای برای ایران کار بگذارند، ولی واقعیت آن است که ایران، کشوری نیست که در نتیجه فشارهای ناشی از تحریم درهم بشکند؛ بنابراین آنها سراغ راهبرد چرچیل رفته و می خواهند ایران را وارد بحران های طولانی مدت نمایند و بر این اساس، فشار را ادامه می دهند.

این فشارها اما صرفا تا زمانی تعیین می تواند بر ایران کارگر باشد، چراکه از آن موقع به بعد، به این دلیل که مردم به تحریم عادت می نمایند و آثار روانی تحریم ها از بین می رود، این تحریم ها بی اثر می گردد. هم اکنون نیز تحریم ها ادامه دارد ولی مردم و سیاستمداران و بازار دیگر عملا نگرانی خاصی ندارند و به همین دلیل است که رهبری می گویند فشار حداکثری ناکارآمد بوده است. استراتژی ها پایدار بر هدفی مشخص است. ترامپ خواست با ادامه تحریم ها برای ایران مشکل سازی کند و به خیال خود، مدتی 2 یا 3 ماهه برای دستیابی به نتایج مدنظرش در نظر گرفته بود.

در حال حاضر ترامپ به سمت دومین انتخابات ریاست جمهوری اش حرکت می نماید ولی می بینیم که عملا خبری از فروپاشی یا شنمایندگی ایران نیست. از این رو باید از این راهبرد و کوشش های امریکا به عنوان شکستی اساسی یاد کرد. این یک اصل است که وقتی می خواهید تاثیر رفتار، گفتار یا اعمال را بسنجید، می توانید به وسیله واکنش ها به آن رفتار، گفتار یا اعمال، دست به تفسیر بزنید. در حال حاضر ایران می گوید تحریم های حداکثری شکست خورده و دلایلی روشن نیز ارایه می نماید؛ در این شرایط اما شاخص دیگری نیز برای راستی آزمایی موجود است و آن، اینکه امریکایی ها سخت به دنبال مذاکره اند. پرسش اینجاست که چرا آنها می خواهند مذاکره نمایند؟

آنها انتظار داشتند، تحریم های حداکثری شان، ایران را دچار فروپاشی کند ولی اصرارشان برای مذاکره، عملا نشانگر شکست این استراتژی است. به هر حال اگر ایران تحت فشارهای کمرشکن قرار داشت، یکی از گزینه های پیش رویش حرکت به سمت مذاکره بود، ولی در حال حاضر چنین نیست و می بینیم که جمهوری اسلامی همچنان برای ورود به مذاکره بر اصول اساسی خود پافشاری می نماید و حاضر به عقب نشینی از این اصول نیست.

منتشر شده در روزنامه اعتماد 18 مهر 98