پی اچ پوست چیست و چطور باید آن را تنظیم کرد؟ - تور آسیایی ارزان

پی اچ پوست چیست و محدوده نرمال آن چند است؟

پی اچ (ph) یا Potential hydrogen مقیاسی برای سنجش میزان غلظت یون های هیدروژن است. این فاکتور می تواند میزان اسیدی بودن یا قلیایی بودن مواد را معین کند. ph برای بدن و پوست هم میزان گیری می شود و قرار گرفتن این شاخص در خارج از محدوده نرمال می تواند باعث بروز مسائل پوستی شود. هر چه پوست اسیدی تر باشد بهتر می تواند با میکروب ها، باکتری ها و رادیکال های آزاد آسیب رسان مبارزه کند. اگر این شاخص در محدوده قلیایی قرار گیرد یعنی میزان اسیدیته لایه اپیدرم کاهش یافته و سنتز لیپیدهای ضروری لایه اپیدرم (لایه بیرونی پوست) دچار اختلال می شود و اپیدرم دیگر نمی تواند به عنوان یک لایه محافظ از پوست محافظت کند. زمانی که عملکرد لایه محافظ پوست دچار اختلال می شود پوست ممکن است خشک یا حساس شود و احتمال بروز بیماری های پوستی مانند درماتیت یا روزاسه بیشتر خواهد شد. البته باید به این نکته هم توجه کنید که اسیدی شدن بیش از حد پوست هم می تواند باعث بروز خشکی و چین وچروک های پوستی شود.

میزان پی اچ موها و پوست سر هم اهمیت زیادی دارد. عدم تعادل در پی اچ موها می تواند منجر به عواملی مانند خشکی موها شود و افزایش پی اچ پوست سر نیز احتمال بروز مسائلی مانند ریزش مو یا شوره سر را افزایش می دهد. پی اچ نرمال پوست و مو عددی بین 4.7 تا 5.75 است. نوزادان تازه متولد شده معمولاً میانگین پی اچ پوستشان در حدود 7 است و با افزایش سن اسیدیته پوست افزایش می یابد و به عدد نرمال نزدیک می شود.

پی اچ در نواحی مختلف پوست متغیر است؛ نواحی از پوست بدن که در معرض جریان هوا قرار دارند مانند باسن، زیر بغل و ناحیه تناسلی معمولاً اسیدیته بالاتری نسبت به دیگر نواحی بدن دارند و بخش هایی از پوست که بیشتر در معرض جریان هوا قرار دادند مانند صورت، گردن و دست ها نسبت به دیگر بخش های بدن قلیایی ترند. با این وجود عوامل دیگری نیز وجود دارند که می توانند بر میزان این شاخص تأثیرگذار باشند. در بخش بعدی مطلب این عوامل را مرور خواهیم کرد.

چه عواملی در میزان پی اچ پوست تأثیرگذارند؟

به طور کلی عوامل مؤثر بر میزان اسیدی بودن یا قلیایی بودن پوست شامل موارد ذیل هستند:

• سبوم (چربی اضافه پوست یا سبوم محیط پوست را اسیدی تر می نماید.)
• شرایط آب و هوایی به خصوص رطوبت هوا
• میزان عرق و رطوبت پوست (رطوبت محیط را قلیایی تر می نماید.)
• رژیم غذایی (استفاده از غذاهای اسیدی یا قلیایی در میزان پی اچ بدن تاثیر می گذارد که متعاقبا پی اچ لایه های پوستی هم تحت تاثیر قرار می گیرد.)
• افزایش سن(هر چه سن بالاتر میرود پوست قلیایی تر می شود.)
• تغییرات هورمونی
• مواد شوینده
• لوازم آرایشی و پاک کننده ها
• محصولات آنتی باکتریال مانند صابون و ژل
• محصولات مراقبت از پوست (این محصولات بسته به این که چه میزان اسیدی یا قلیایی باشند بر میزان پی اچ لایه های پوستی تاثیرگذارند.)
• داروهای شیمی درمانی یا آنتی بیوتیک ها
• بیماری های پوستی مانند روزاسه

این عوامل می توانند باعث برهم خوردن تعادل پی اچ در لایه محافظ اپیدرم شوند و این امر می تواند احتمال بروز آکنه ها و جوش های پوستی را افزایش دهد.

چطور می توان پی اچ پوست را میزان گیری کرد؟

برای میزان گیری و سنجش میزان اسیدی بودن یا قلیایی بودن پوست روش هایی وجود دارد که در این بخش از مطلب به آن خواهیم پرداخت.

کیت های خانگی میزان گیری پی اچ

به یاری کیت های خانگی میزان گیری می توان میزان اسیدیته و پی اچ را معین کرد. این کیت ها به شکل نوارهای کاغذی هستند و زمانی که آن ها را روی پوستتان می گذارید میزان پی اچ در لایه محافظ اپیدرم را معین می کنند. برای میزان گیری پی اچ بدن هم کیت هایی برای آزمایش براق و ادرار وجود دارند که البته در معین میزان اسیدی نقشی ندارند.

برای استفاده از این نوارها ابتدا پوستتان را تمیز کنید و سپس نوار میزان گیری را کمی مرطوب کنید و آن را روی نواحی مختلف مانند گونه، پیشانی یا چانه قرار دهید و بگذارید چند ثانیه باقی بماند و سپس با توجه به رنگ نوار می توانید میزان شاخص را میزان گیری کنید.

میزان گیری پی اچ به وسیله متخصص پوست

پزشکان متخصص پوست و زیبایی می توانند آزمایش میزان گیری پی اچ لایه اپیدرم را در مطب انجام دهند. با معین این شاخص پزشک می تواند در مورد استفاده از مواد شوینده و آرایشی به شما توصیه هایی ارائه دهد.

استفاده از جوش شیرین و آب

برای این که بفهمید پوستتان اسیدی است یا خاصیت قلیایی دارد می توانید از خمیر جوش شیرین و آب هم بهره ببرید؛ به این صورت که جوش شیرین را با چند قطره آب مخلوط کنید تا خمیری شکل شود. خمیر را روی بخشی از پوستتان بگذارید و اجازه دهید چند دقیقه بماند؛ اگر خاصیت قلیایی پوست شما بیشتر باشد خمیر جوش شیرین کف می نماید و اگر خاصیت اسیدی بیشتری داشته باشد واکنشی نشان نمی دهد.

مشاهده شرایط پوست و تخمین میزان پی اچ

با مشاهده و آنالیز دقیق پوست صورت می توانید بفهمید که پوستتان در شرایط اسیدی واقع شده است یا این که به سمت محدوده قلیایی متمایل شده است. شاخص پی اچ در پوستی که ظاهری نرمال و عاری از لکه های خشک پوستی دارد در محدوده نرمال است. پوست تحریک شده، آکنه، قرمزی پوست و وجود لکه های خشک در پوست می توانند نشانه های متمایل شدن پوست به شرایط قلیایی باشند.

پی اچ پوست صورت

همان طور که در دیگر بخش های مطلب به آن اشاره کردیم پی اچ بخش های مختلف پوست بدن با یکدیگر فرق دارد و بخش هایی از بدن مانند صورت که در معرض هوا هستند بیشتر مستعد قلیایی شدن هستند. به طور کلی امکان قلیایی شدن پوست صورت بیشتر از سایر منطقه ها بدن است زیرا در معرض آلودگی هوا واقع شده است و لوازم آرایشی قلیایی که روی پوست صورت استفاده می شوند هم می توانند باعث قلیایی شدن پوست صورت شوند به همین جهت حفظ تعادل پی اچ صورت اهمیت زیادی دارد.

از سوی دیگر استفاده مکرر از صابون های شست وشوی صورت قلیایی هم می تواند پوست صورت را قلیایی تر کند. به همین علت است که وقتی زیاد صورتتان را با صابون می شویید پوست صورتتان خشک می شود. پزشکان استفاده از پن صورت را به جای صابون های قلیایی صورت توصیه می کنند. پی اچ صابون های قلیایی حدود 9 و پی اچ پن شست وشوی صورت در حدود 6 است.

با توجه به این که محافظت از پوست صورت اهمیت بیشتری نسبت به سایز نواحی بدن دارد پی اچ نرمال صورت بهتر است عددی زیر 5 باشد. هر چه این شاخص بیشتر به سمت قلیایی شدن متمایل شود امکان بروز آکنه در پوست صورت هم بیشتر خواهد شد.

پی اچ پوست چرب و خشک

سبوم یا چربی اضافی پوست یکی از عواملی است که پوست صورت را اسیدی تر می نماید بنابراین پوست های چرب معمولاً اسیدی تر از پوست های خشک هستند. محدوده پی اچ برای پوست چرب معمولاً بین 4 تا تا 5.2 است و این شاخص برای پوست خشک در حدود 5.5 یا بالاتر است بنابراین اسیدی شدن بیش از حد پوست یکی از مواردی است که افراد با پوست چرب را تهدید می نماید. افراد با پوست خشک هم ممکن است پی اچ پوست شان بیشتر از محدوده نرمال شود. هر چند نوع پوست در میزان اسیدی بودن یا قلیایی بودن آن تاثیر گذار است. با این وجود ممکن است عوامل دیگری بر میزان پی اچ تأثیر بگذارند و آن را از محدوده نرمال خارج کنند بنابراین حتی با وجود داشتن پوست چرب هم ممکن است پوستتان قلیایی شود.

برای تنظیم پی اچ پوست چه اقداماتی باید انجام شود؟

برای تنظیم پی اچ پوست و قرار گرفتن آن در محدوده نرمال اقداماتی وجود دارد که در این از مطلب به آن ها می پردازیم.

شست وشوی پوست با شوینده ها و پاک کننده های ملایم

به طور کلی شست وشوی صورت با آب می تواند پوست را قلیایی تر کند و پاک کننده ها و شوینده های قلیایی ممکن است پوست را مستعد تحریک کنند. پاک کننده ها و مواد شوینده اسیدی به مبارزه با آکنه یاری می کنند و می توانند میزان پی اچ را به عددی زیر 6 برسانند. برای شست وشوی پوستتان در پی مواد شوینده و پاک کننده با پی اچ زیر 4 بگردید تا این مواد بتوانند به تقویت لایه محافظ پوست یاری کنند. بعضی از محصولات شوینده و پاک کننده پی اچ محصول را عنوان نمی کنند اما این فاکتور مهم در بعضی از محصولات قید می شود و بهتر است برای خرید پاک کننده و شوینده به سراغ این نوع محصولات بروید.

استفاده از تونر صورت

تونرهای پوستی می توانند پی اچ صورت را تنظیم کنند، پی اچ این نوع محصولات معمولاً بین 5 تا 7 است و می توانند خاصیت قلیایی پوست را خنثی کنند. تونرها علاوه بر این که پی اچ را متعادل می کنند می توانند در بهبود ظاهر منافذ باز، بهبود بافت پوست و افزایش اثربخشی دیگر محصولات مراقبتی هم نقش مهمی را ایفا کنند.

شما می توانید از سرکه سیب هم به عنوان تونر صورت بهره ببرید. برای انجام این کار کافی است نصف پیمانه سرکه سیب طبیعی و ارگانیک را با 4 پیمانه آب مخلوط نموده و به عنوان تونر از آن بهره ببرید. افرادی که مسائل پوستی مانند روزاسه دارند نباید از تونر استفاده کنند بنابراین اگر مسائل پوستی از این دست دارید قبل از استفاده از تونرهای پوستی با متخصص پوست مشورت کنید.

استفاده از مرطوب کننده

انواع مختلف مرطوب کننده ها شامل مرطوب کننده های بر پایه روغن، لوسیون ها، ژل ها و کرم های مرطوب کننده می توانند در تنظیم میزان اسیدیته پوست مؤثر باشند. سعی کنید از مرطوب کننده هایی بهره ببرید که پی اچ آن ها در محدوده متعادل باشد.

لایه برداری از پوست

لایه برداری ملایم از پوست یک بار در هفته یکی از عوامل تنظیم کننده پی اچ است. نوع لایه برداری یا دفعات آن بستگی به نوع پوست شما دارد. در صورتی که می خواهید از روش های لایه برداری شدیدتر مانند لایه برداری و پیلینگ شیمیایی یا میکرودرم ابریژن بهره ببرید با پزشک متخصص پوست مشورت کنید.

استفاده روتین از ضد آفتاب

قرار گرفتن در معرض نور خورشید باعث تضعیف لایه اسیدی پوست می شود و با انتخاب یک کرم ضد آفتاب با SPF مناسب می توانید از این مساله پیشگیری کنید.

و در آخر

پوست ما روزانه در معرض آسیب های بسیاری است و تعادل پی اچ نقش مهمی را در سلامت پوست ایفا می نماید. چنانچه پی اچ لایه اسیدی محافظ پوست از محدوده نرمال خارج شود این لایه محافظ در مبارزه با عوامل آسیب زننده و رادیکال های آزاد دچار اختلال می شود و احتمال بروز مسائل پوستی مانند خشکی پوست، آکنه و… افزایش می یابد. اگر دچار مسائلی مانند لک های پوستی خشک یا آکنه هستید محتمل است پی اچ پوستتان از محدوده نرمال خارج شده باشد و در این حالت بهتر است با توجه به روش های ارائه شده در مطلب اقدام به میزان گیری و تنظیم پی اچ نمایید. بار دیگر تاکید می کنیم که استفاده از شوینده های قلیایی مانند صابون ها می توانند خاصیت اسیدی پوست را کاهش دهند و استفاده از شوینده هایی با خاصیت اسیدی برای حفظ سلامت پوست توصیه می شود.

به خاطر که داشته باشید که استفاده از ضد آفتاب هم تاثیر بسیاری در مبارزه با عوامل آسیب زننده به پوست مانند رادیکال های آزاد دارد. برای حفاظت از پوستتان به هیچ عنوان استفاده از کرم ضد آفتاب را از قلم نیاندازید.

این مطلب فقط جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با یک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت خبرنگاران مگ را بخوانید.

منابع: healthline, obagiuk