تفاوت تاخیر و پهنای باند و توان عملیاتی چیست و کدام یک مهم تر است؟ - تور آسیایی ارزان

همیشه هنگام گشت و گذار در وب، پخش ویدیوها و بازی های آنلاین خواهان اتصال به اینترنت سریع و مطمئن هستیم. با این حال، دقیقا چه چیزی باعث می شود اتصال به اینترنت سریع باشد؟

ما در سایت شبکه چی در درباره صحبت کردیم و راه هایی نظیر خرید اینترنت فیبر نوری یا مودم های قدرتمندتر سیم کارتی را نیز معرفی کرده ایم.

اما باید گفت که یک اینترنت خوب در سرعت خلاصه نمی شود. پارامترهای زیادی وجود دارد که حتما شما نیز اسامی آنها را شنیده اید. ما در این مقاله می خواهیم سه پارامتر مهم یعنی تاخیر، پهنای باندو توان عملیاتی را معرفی و تفاوت های آن ها را بیان کنیم.

در این مطلب می خوانید:

Toggle

• تعریف تاخیر، پهنای باند و توان عملیاتی
  • تاخیر: هر میلی ثانیه هم مهم است
  • چه عواملی باعث تاخیر می شوند؟
  • ترفندهای کاهش تاخیر اینترنت
• پهنای باند: اهمیت ظرفیت رسانه انتقال
  • ترفندهای افزایش پهنای باند اینترنت
• توان عملیاتی: جریان داده ها نیز مهم است
  • کدام پارامتر مهم تر است؟

تعریف تاخیر، پهنای باند و توان عملیاتی

در ابتدا، تعریف هر کدام را به طور خلاصه می گوییم و سپس وارد جزئیات می شویم:

تأخیر یا Latency: مدت زمانی است که داده ها بین دستگاه های مختلف موجود در یک شبکه جابجا می شوند. این پارامتر قطعا بر کیفیت فعالیت های آنلاین تأثیر می گذارد.

پهنای باند یا Bandwidth: اندازه داده ای است می تواند در یک زمان مشخص از طریق شبکه منتقل شود و تاثیر بزرگی بر سرعت اینترنت می گذارد.

توان عملیاتی یا Throughput: اندازه داده ای است که با موفقیت از طریق اتصال اینترنت منتقل می شود و می تواند تحت تأثیر ازدحام شبکه یا اتصال ضعیف قرار گیرد.

حال می خواهیم وارد جزئیات این پارامترها شویم و اندازه خوب و بد هر پارامتر را بررسی کنیم و اگر راهکاری برای بهبود آن ها وجود داشت با شما در میان خواهیم گذاشت.

تاخیر: هر میلی ثانیه هم مهم است

تأخیر یا Latency مدت زمانی است که طول می کشد تا یک سیگنال یا یک بسته داده از نقطه ای به نقطه دیگر در شبکه منتقل شود. منظور از شبکه در اینجا هم شبکه های داخلی و محلی کوچک است و هم شبکه های گسترده دنیای مانند اینترنت.

خود را در حال انجام یک بازی ویدئویی تصور کنید. شما یک دکمه را فشار می دهید تا کاراکتر شما یک پرش انجام دهد. حالا، Latency زمانی است که پس از فشار دادن دکمه، برای کاراکتر شما طول می کشد تا پرش را انجام دهد.

اگر Latency کم باشد (مثلاً 20 میلی ثانیه)، کاراکتر شما تقریباً بلافاصله پس از فشار دادن دکمه پرش می کند که این بهترین حالت برای یک گیمر است.

اما اگر تأخیر زیاد باشد (مثل 500 میلی ثانیه)، مدت زمان قابل توجهی بین فشار دادن دکمه از طریق شما و پرش کاراکترتان در بازی وجود خواهد داشت. گویی که در حال بازی در حرکت آهسته هستید که این حالت می تواند بازی شما را نابود کند و قبل اینکه شما پرش کنید، حریف در آن سر دنیا شما را هدشات کرده است!

اما Latency فقط برای گیمرها مهم نیست. در کارهای روزمره نیز یک پارامتر بسیار مهم است.

یک تماس های ویدیویی مانند زوم یا اسکایپ را در نظر بگیرید. وقتی با کسی در حال مکالمه هستید، Latency زمانی است که بعد از صحبت کردن، صدای شما به گوش طرف مقابل می رسد. اگر تأخیر کم باشد، مکالمه شما به آرامی جریان خواهد داشت، تقریباً مانند اینکه در حال گفتگوی حضوری هستید.

حالا که تعریف Latency را دانستیم باید ببینیم چه مقادیری از این پارامتر و برای چه فعالیت هایی مناسب هستند.

به گفته سامانه MySpeed، مقادیر جدول زیر برای استفاده روان در فعالیت های رایج آنلاین ارائه شده در جدول مناسب خواهند بود؛

نرخ پینگ مناسب برای فعالیت های مختلف

چه عواملی باعث تاخیر می شوند؟

Latency می تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد که برخی از آنها عبارتند از:

1- چقدر از سرور دور هستید: هر چه از سرور دورتر باشید، داده ها مسیر طولانی تری طی می کنند و قطعا تاخیر بیشتر می شود. این سفر رفت و برگشت از کامپیوتر شما به سرور را نرخ پینگ می نامند.

به همین دلیل سامانه های اسپیدتست را معیار مناسبی برای سنجش اینترنت نمی دانیم چون معمولا تست با یک سرور کاربردی انجام نمی شود و نزدیک ترین سرور انتخاب می شود و مقادیر چنین تستی قابل استناد نیست.

2- نوع اتصال اینترنتی شما: اینترنت های کابلی همیشه برای تاخیر بهتر از اینترنت های بی سیم مبتنی بر سیم کارت هستند. دقت کنید منظورمان شبکه های کابلی تازه مانند فیبرنوری یا VDSL است نه فناوری منسوخ ADSL.

3- کیفیت وای فای شما: اگر سیگنال Wi-Fi شما ضعیف یا ناپایدار باشد، می تواند منجر به تاخیر یا وقفه در فعالیت های آنلاین شما شود. این به این دلیل است که بسته های داده باید دوباره ارسال شوند، که می تواند زمان انتقال داده ها بین دستگاه شما و سرور را افزایش دهد.

4- عملکرد سخت افزار: اگر روتر یا مودم شما که شما را به اینترنت متصل می کند قدیمی یا آسیب دیده باشد، می تواند سرعت اینترنت شما را کاهش داده و تاخیر را افزایش دهد.

ترفندهای کاهش تاخیر اینترنت

خوشبختانه، چند راه برای کاهش Latency وجود دارد، مانند:

1. به جای وای فای از اتصال سیمی (اترنت) استفاده کنید.
2. نحوه دسترسی خود به اینترنت را تغییر دهید و از فیبرنوری، اینترنت سیم کارتی 5G یا اینترنت رادیویی استفاده کنید.
3. به روتر خود نزدیک تر شوید یا از توسعه دهنده وای فای استفاده کنید.
4. سروری را انتخاب کنید که به موقعیت مکانی شما نزدیکتر باشد.
5. از ساعات شلوغی اینترنت پرهیز کنید.
6. DNS های مختلف را امتحان کنید.
7. مرورگر، روتر و نرم افزار دستگاه خود را به روز کنید.
8. کش و کوکی های مرورگر خود را پاک کنید.

نکته آخر درباره تاخیر، به زودی در اینترنت اجرا می شود که می تواند تاخیر را به شدت کاهش دهد.

پهنای باند: اهمیت ظرفیت رسانه انتقال

پهنای باند اندازه داده ای است که می تواند در یک زمان مشخص از طریق شبکه منتقل شود. شما می توانید آن را به عنوان اندازه لوله ای که داده ها را حمل می کند در نظر بگیرید.

هرچه لوله بزرگتر باشد، داده های بیشتری می تواند از طریق آن جریان یابد. اما هرچه لوله کوچک تر باشد؛ داده های کمتری می تواند از طریق آن انتقال پیدا کند.

پهنای باند بر حسب بیت در ثانیه (bps)، مگابیت در ثانیه (Mbps) یا گیگابیت در ثانیه (Gbps) اندازه گیری می شود. پهنای باند بالاتر به معنی سرعت بیشتر اینترنت خواهد بود.

کمیسیون ارتباطات فدرال آمریکا می گوید که فعالیت های آنلاین مختلف برای یک تجربه عالی به پهنای باند متفاوتی نیاز دارند.

جدول زیر حداقل پهنای باند مناسب برای برخی از فعالیت های آنلاین را نشان می دهد.

حداقل پهنای باند لازم برای فعالیت های آنلاین مختلف

بنابراین، اگر به ویدیوهای HD در یوتیوب یا آپارات علاقه دارید؛ حداقل به 5 مگابیت در ثانیه نیاز دارید. اما اگر از طرفداران ویدیوهای 4K هستید؛ در پی حداقل سرعت 25 مگابیت بر ثانیه بگردید.

به خاطر داشته باشید که اینها فقط حداقل ها هستند. اگر تعداد زیادی دستگاه یا کاربر در یک شبکه دارید؛ ممکن است به پهنای باند بیشتری نیاز داشته باشید.

ترفندهای افزایش پهنای باند اینترنت

اگر اینترنت شما خیلی کند یا نامطمئن است؛ می توانید اقداماتی را برای افزایش پهنای باند خود انجام دهید:

1. طرح اینترنت خود را ارتقا دهید: اگر کاربران اینترنت کابلی هستید، بیشتر ارائه دهندگان خدمات اینترنتی (ISP) طرح هایی با پهنای باند متفاوت ارائه می دهند. البته این به شرطی است که اگر مثلا از DSL استفاده می کنید سیم کشی شما باید پذیرش پهنای باند بالاتر را داشته باشد.
2. فناوری اینترنت خود را ارتقا دهید: امکان ارائه خدمات فیبرنوری یا شبکه 5G را در محل خود بررسی کنید زیرا این سرویس ها پهنای باند شما را چندین برابر می کنند.
3. روتر بهتری خریداری کنید: گاهی اوقات، مشکل سرویس اینترنت شما نیست و مثلا شما یک اینترنت فیبرنوری با کیفیت دارید. در اینجا مشکل سخت افزار شما است. اگر دستگاه های زیادی به شبکه خود متصل دارید، یک روتر بهتر می تواند به شما کمک کند. در پی موردی باشید که از آخرین استانداردهای Wi-Fi پشتیبانی می کند، مانند Wi-Fi 6E یا Wi-Fi 7.
4. افزودن یک توسعه دهنده Wi-Fi: اگر مشکل شما بیشتر مربوط به پوشش است تا سرعت، به عنوان مثال، اگر نقاط کور در خانه خود دارید که سیگنال Wi-Fi ضعیف است یا وجود ندارد، یک توسعه دهنده وای فای خریداری کنید. این دستگاه ها دامنه سیگنال Wi-Fi شما را افزایش می دهند و اطمینان می دهند که بدون توجه به جایی که در خانه خود هستید، یک اتصال قوی و پایدار خواهید داشت.
5. محدود کردن برنامه های تشنه پهنای باند: برخی از برنامه ها از پهنای باند زیادی استفاده می کنند. برای مثال بازی های آنلاین و برنامه های ویدئو کنفرانس می توانند بخش بزرگی از پهنای باند موجود شما را مصرف کنند. اگر از این برنامه ها استفاده نمی کنید، مطمئن شوید که بسته هستند. اگر از آنها استفاده می کنید، تنظیمات را بررسی کنید تا ببینید آیا می توانید استفاده از پهنای باند آنها را محدود کنید.

در حالی که افزایش پهنای باند می تواند به بهبود سرعت اینترنت شما کمک کند، اما قطعا این تنها عامل نخواهد بود. کیفیت اتصال شما و سرعت دستگاه های شما نیز نقش زیادی دارد.

توان عملیاتی: جریان داده ها نیز مهم است

Throughput اندازه داده ای است که با موفقیت از طریق اتصال اینترنت شما در یک زمان مشخص منتقل می شود. این پارامتر نیز بر حسب بیت در ثانیه (bps)، مگابیت در ثانیه (Mbps) یا گیگابیت در ثانیه (Gbps) اندازه گیری می شود.

اتصال اینترنت خود را به عنوان لوله آب در نظر بگیرید. توان عملیاتی به این معنی است که واقعاً چه اندازه آب در مدت زمان مشخصی از لوله عبور می کند.

پهنای باند ظرفیت کامل لوله است. با فرض اینکه نشتی یا گرفتگی وجود نداشته باشد، Throughput تعیین کننده اندازه آبی است که می تواند از لوله عبور کند.

بنابراین اگر پهنای باند یک لوله 10 لیتر در دقیقه است، اما در هر دقیقه فقط 5 لیتر در انتهای لوله دریافت می کنید، توان عملیاتی شما 5 لیتر در دقیقه است.

توان عملیاتی تقریبا همیشه کمتر از پهنای باند است؛ زیرا ازدحام شبکه یا اتصال ضعیف جریان را کند می کند، مانند پیچ خوردگی یا سوراخ در لوله.

راه های تعیینی برای بهبود Throughput وجود ندارد. اما تعویض سرویس اینترنت همیشه راهکاری برای بهبود است. همچنین اگر قصد هزینه اضافی ندارید می توانید را امتحان کنید.

کدام پارامتر مهم تر است؟

ایده آل برای اتصال به اینترنت این است که تاخیر کم، پهنای باند بالا و توان عملیاتی شبکه بالایی داشته باشید که همه با هم دست در دست هم می دهند تا شما اینترنت خوبی داشته باشید.

اما مثلا در شبکه ضعیفی مثل اینترنت ایران، داشتن مقادیر میانه پارامترهای بالا هم آرزو بنظر می رسند.

به عنوان سخن نهایی، حتما امکان دریافت فیبرنوری در محل زندگی تان را از شرکت های اینترنتی مطالبه کنید؛ چون بهترین راه برای رسیدن به یک اینترنت خوب فیبرنوری است.

اگر هم نمی توانید منتظر فیبر نوری بمانید؛ می توانید به سراغ اینترنت رادیویی یا مودم های 5G بروید که می توانند تا زمان رسیدن فیبرنوری راهکار های خوبی باشند.

شما از چه سرویس اینترنتی استفاده می کنید؟ آیا اینترنت شما پارامترهای حداقلی یک اینترنت خوب را دارد؟ مسائل اینترنت خود را با ما در میان بگذارید تا اگر راهکاری داشتیم، بتوانیم ارائه دهیم.

منبع: شبکه چی