معیارهای ثبت آثار تاریخی و فرهنگی چیست؟ - تور آسیایی ارزان

به گزارش خبرنگاران، دفتر مطالعات فرهنگ و آموزش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گزارشی با عنوان گزارش نظارتی بر تشکیل لیست آثار واجد ارزش و معیارهای ثبت آثار تاریخی و فرهنگی و ارائه بسته تقنین آورده است که فرایند ثبت و تهیه لیست از آثار ملی به موجب قانون راجع به حفظ آثار ملی مصوب سال 1309 شروع شد، اما به واسطه نیازهای اجرایی این حوزه دو دستورالعمل مشخص آثار واجد ارزش تاریخی- فرهنگی و معیارهای ثبت آثار تاریخی و فرهنگی غیرمنقول در سال های 1398 و 1399 ابلاغ شد.

آنالیز ها نشان می دهد دستورالعمل های مذکور موجب شکل گیری لیست ثانویه ای شده اند که دارای حمایت های قانونی نیستند، ظرفیت ایجاد فساد دارند، به تپه و محوطه ها زیان زده اند و ضروری است تا ابعاد و حدود آن مورد آنالیز قرار گیرد.

این گزارش بیان می نماید که به کارگیری عبارت واجد ارزش برای لیست دوم ثبت آثار، به جهت آنکه تمامی آثار ملی دارای ارزش هستند، نامناسب ارزیابی می گردد. تپه و محوطه های شاخص درحالی که به موجب ارزش فرهنگی - تاریخی باید ثبت ملی شوند، اما در تعریف آثار واجد ارزش، کاندیدای ثبت در لیست دوم قرار گرفته و فاقد حمایت های قانونی خواهند بود. فقدان معیار و ملاک برای طبقه بندی و ارزش گذاری موجب شده تا معیارهای ثبت، فرصت مناسبی برای دسته بندی آثار فراهم نکند و در این حوزه به ابهامات بیفزاید.

این گزارش ادامه می دهد که درخصوص طرح های بازسازی، بهسازی و حفاظت میراث فرهنگی آثار واجد ارزش اقدام عملی و قانونی صورت نگرفته است و این حوزه در خطر قرار گرفته است. نظرات فردی و غلبه شورا، تکیه بر مدیران استانی و بی توجهی به نظرات کارشناسی و جلب رضایت مقامات بالادستی، فرایند ثبت و درج در لیست آثار ملی و یا آثار واجد ارزش را با مشکل روبه رو نموده است.

این گزارش مطرح می نماید که در راستای برطرف ابهام از دو دستورالعمل آنالیز شده ضروری است تا پیش نویس قانونی برای طبقه بندی ثبت آثار صورت گیرد. این لیست می تواند در سه طبقه بندی جداگانه تعریف نماید و براساس معیارهایی چون قدمت، جایگاه، در خطر تخریب قرار داشتن، جایگاه ملی و منطقه ای و... و با تأکید بر بخش بندی های مربوط به تپه و محوطه و بنا، ارائه گردد.