تور مجازی اتیوپی؛ سرزمین آتشفشان های فوق العاده و قبایل عجیب و غریب - تور آسیایی ارزان

اتیوپی در شرق آفریقا واقع شده است و پس از نیجریه، دومین کشور پرجمعیت این قاره محسوب می شود. این کشور از سال 1993 به خاطر جدایی از اریتره، به طور کامل در خشکی محصور شده است و به دریا دسترسی ندارد. اتیوپی در منطقه ای استوایی و بسیار گرم واقع شده است؛ اما شرایط این سرزمین به گونه ای است که نسبت به کشورهای همسایه اش با عرض جغرافیایی یکسان، آب وهوای معتدل و مرطوب تری دارد. با توجه به مقادیر قابل توجه باران در این کشور، آب زیادی در رودخانه های جریان دارد و از همین رو هیچ کمبود آبی برای آبیاری در اتیوپی مشاهده نمی شود.

اتیوپی بعلاوه کوهستانی ترین کشور آفریقایی است؛ به طوری که گردشگران از آن به عنوان تبت آفریقا یاد می نمایند. نیمی از این سرزمین را کوهستان و مابقی را دشت تشکیل می دهد که شامل فلات اوگادین در جنوب شرقی، آفار دپرشن در شمال شرق و حوضه آبریز رودخانه بارو در منتهاالیه غربی است. با همه این اوصاف نمی توان این کشور منحصربه فرد و بی نظیر را توصیف کرد.

به عنوان مثال، آتشفشان ها را در نظر بگیرید که در بسیاری از کشورها وجود دارد؛ اما آتشفشان دالول (Dallol) در اتیوپی از این نظر متمایز و مجذوب نماینده است که چشم اندازهایی فرازمینی مشابه سطح سیاره مشتری دارد. آخرین فوران این آتشفشان به سال 1926 برمی شود. در دهه 1960، رکورد دمای هوای اطراف این آتشفشان به 34 درجه سانتی گراد رسید تا به عنوان گرم ترین نقطه زمین شناخته شود. در مقابل، آتشفشان ارتا آله (Erta-Ale)، فعال ترین آتشفشان اتیوپی است. در واقع این کشور در بخشی موسوم به مثلث آفار (Afar Triangle) واقع شده است؛ جایی که فعالیت شدید آتشفشانی اتفاق می افتد.

ارتا آله به معنای کوه در حال دود است که جای تعجبی هم ندارد؛ زیرا این آتشفشان یکی از پنج آتشفشان جهان به شمار می رود که در دهانه آن، دریاچه گدازه وجود دارد. الگوی نوارهای آتش و سطح گدازه ها به طور مداوم در حال تغییر است؛ گدازه های مازاد بی وقفه از دهانه آتشفشان سرریز می شوند که گاهی وقت ها دریاچه گدازه منحصربه فردی فراوری می نمایند؛ اتفاقی که مشابه آن در سایر آتشفشان ها دیده نشده است. سطح این دریاچه گدازه از فوریه 2010 بیش از 30 متر افزایش یافته است. زیبایی فرازمینی این آتشفشان باعث شد که دیمیتری موسینکو (Dmitry Moiseenko) عکاس سایت airpano به فکر عکاسی از آن بیفتد که در ادامه این مقاله، چندوچون این ماجرا را از زبان او خواهیم شنید.

در ماه ژانویه که برای تور عکاسی از اتیوپی آماده می شدم، به نظرم آمد که این یک سفر معمولی خواهد بود؛ با آفتاب و گاهی وقت ها هوای سرد روبرو خواهیم شد؛ عکاسی می کنیم و با قبایل آشنا می شویم؛ به آب وهوای سرد اشاره کردم؟ بله، دلیل این موضوع به دستورالعمل تور برمی گشت که گفته بود آدیس آبابا خیلی بالاتر از سطح دریا واقع شده است و گردشگران باید برای دمای 10 درجه سانتی گراد، لباس گرم و مناسب داشته باشند.

وقتی به اتیوپی رسیدیم، هوا بسیار سرد بود. در ادامه قرار بود راهی شهر کوچک مکله (Mekelle) در شمال شرقی اتیوپی شویم. حتی وقتی از ترمینال بین المللی به ترمینال محلی رفتیم، هوای سرد همچنان احساس می شد. هنگامی که در شهر مکله فرود آمدیم، با گرمای فوق العاده سوزانی روبرو شدیم؛ به طوری که تا زمان سوارشدن خودرو، خیس عرق شده بودیم.

زمانی که با جیپ ، از تپه های بی پایان منطقه، بالا و پایین می رفتیم، با خودم می گفتم:

خوب الان روز است و وجود خورشید و گرما طبیعی است؛ ولی با غروب خورشید، هوا باید سرد شود.

هشت ساعت بعد و با فرارسیدن شب فهمیدم که حتی پس از غروب خورشید هم از شدت گرمای هوای کاسته نمی شود. دمای هوا به 36 درجه سانتی گراد رسیده بود و وزش باد باعث پخش شدن نمک و غبار در هوا می شد. از یکی از راهنماها پرسیدم که آیا فردا راهی آتشفشان می شویم و اینکه آیا دمای هوا کاهش می یابد یا خیر؟ به من اطلاع دادند که ما برای چهار شب در این منطقه مستقر هستیم و آتشفشان دالول که در ارتفاع 40 متری پایین تر از سطح دریا واقع شده است، دمایی بین 50 تا 60 درجه سانتی گراد دارد. این در حالی است که همه این موارد در برنامه تور ذکر شده بود و من باید قبل از حرکت، با دقت بیشتری آن را مطالعه می کردم.

دهانه آتشفشان دالول مملو از دریاچه هایی حاوی اسید یا قلیا هستند که حباب می زند و به شکل بخارهای گوگرد تبخیر می شود. هنگام بازدید از آن باید مراقب باشید که به داخل آن نیفتید یا بهتر است که کفش یک بارمصرف بپوشید. علاوه بر این، باید با احتیاط نفس بکشید. سه پایه عکاسی را نمی توانستیم در هر جایی بگذاریم؛ زیرا با اینکه صدمه ای به کربن وارد نمی شود؛ اما بخش های فلزی زنگ می زدند. ناگفته نماند که زنده ماندن در این گرمای طاقت فرسا نیز به نوبه خود سخت بود.

در ادامه همه چیز مثل یک رویا بود. تمام کوشش خود را برای بهبود شرایطم به کار بستم؛ تا جایی که تی شرتم را با آب 40 درجه خیس می کردم تا 20 دقیقه بعد، به طور طبیعی خنک شوم. در زیر آفتاب عمودی آفریقا، در کوششی بی فایده در پی سایه بودم. دوست داشتم به روستای مجاور آتشفشان بروم و یک بطری نوشیدنی خنک بخرم و در دست هایم نگه دارم. جالب است بدانید که هر روز فقط دو لیتر آب برای شست وشوی خودم در اختیار داشتم.

با توجه به اینکه از کشور اریتره، در همسایگی اتیوپی، حمله هایی به گردشگران اجرا شده بود، گروه ما به وسیله تعداد زیادی از نظامی های محلی محافظت می شد. اریتره بسیار فقیرتر از اتیوپی است و فاصله ما تا مرز فقط چهار کیلومتر بود. محافظ های ما رفتار محبت آمیز ای داشتند و کارشان را به خوبی انجام می دادند. به درخواست من، آن ها حتی سه پایه و وسایل عکاسی پانوراما را برایم حمل کردند. بعدا فهمیدیم که محل به اصطلاح هتل ما، نه تنها به آتشفشان دالول نزدیک است؛ بلکه فاصله چندانی هم با دریاچه عسل (lake Assal) ندارد. ما راهی زمین های نمکی شدیم؛ جایی که مردم محلی به آن افار می گویند و در طول هزاران سال توانسته اند محصولات ارزشمندی از آن استخراج نمایند؛ ضمن اینکه کاروان هایی برای حمل نمک به اینجا رفت وآمد می کردند.

پایان به سمت آتشفشان ارتا آله راه افتادیم. پس از 10 ساعت سفر جاده ای در کویرهای نمکی، شنی، غبارآلود و گدازه ای و در خودرویی با پنجره های بسته، به پایین کوهی رسیدیدم که باید تا قبل از تاریکی شب از آن بالا می رفتیم. بالاخره هوا رو به خنک شدن رفت. برای اولین بار توانستم کیسه خوابم را دربیاورم! چند ساعتی را در بالای کوه بودیم که تعدادی کلبه سنگی دیدیم؛ جایی که شب را در آنجا سپری کردیم. خستگی و ترسی که در طول روز داشتیم، به محض مشاهده تلالو قرمزرنگ گدازه ها از بین رفت؛ دهانه ای آتشفشانی با دریاچه ای از گدازه! سه پایه عکاسی را برداشتم و در حالی که به کلی خستگی ام را از یاد برده بودم، به گرمای سوزان این آتشفشان نزدیک شدم.

در لبه آتشفشان و درست در حدود 10 متر پایین تر می توانستم گدازه های مذاب و گرم را ببینم که در حال سردشدن بودند و به شکل یک لایه درمی آمدند و بعد ترک می خوردند. اگر به خاطر گرمای شدید نبود، دوست داشتم برای مدتی طولانی آنجا بمانم و عکاسی کنم! با رسیدن شب، با خوشحالی وارد کیسه خواب گرم و نرمم شدم و هوای خنک و تازه آفریقا را استشمام کردم. خوشبختانه، وزش باد، دود و خاکستر آتشفشان را به سمت مخالف می برد. فکری فکر مرا به خود مشغول نموده بود که اگر آتشفشان آغاز به فوران کند، چی می شود؟ شانس با ما یار بود و این اتفاق نیفتاد.

بخش دوم سفر ما به اتیوپی به دره رودخانه اومو (Omo River Valley) و قبایل ساکن در آنجا اختصاص داشت. این قبایل به داشتن آداب ورسوم عجیب و شکل و شمایل خاصشان معروف هستند و از همین رو برای گردشگران مجذوب نمایندهیت دارند. از آنجا که این قبایل محدودیت های زیادی برای ملاقات با گردشگران گذاشته اند، تعداد کمی از گردشگران شانس ملاقات آن ها از نزدیک را پیدا می نمایند.

برای اینکه از شمال کشور به جنوب آن و سرزمین های گمشده در مرز سودان و کنیا برسیم، سه روز در راه بودیم. سه قبیله هامار، مورسای و داساناچ در این منطقه زندگی می نمایند که برای بقا و حفظ اصالت خود می کوشند. برای آن ها، زنده ماندن مهم تر از منحصربه فرد بودن است. توسعه تمدن و عطش سودآوری به تدریج منجر به تخریب زندگی و زراعت برای امرارمعاش این قبایل شد.

به نظر می رسد که بعضی روستاییان ترجیح می دهند به جای گله داری سنتی، از عکاس ها و گردشگران پول درآورند. عکاس ها برای اینکه اجازه عکاسی از آن ها را بگیرند، دو راه در پیش رو دارند؛ روش اول که بین آن ها جا افتاده، مذاکره حضوری با هر یک از مدل های عکاسی است. در روش دوم، کاروانی از جیپ ها وارد روستا می شوند، رهبر قبیله جلو می آید و سپس یک معامله واقعی اتفاق می افتد. در آخر هم، راهنما مبلغ زیادی پول به رهبر قبیله می دهد. عکاس ها فقط پنج دقیقه وقت دارند و پس از آن، افراد قبیله از هم جدا می شوند و شما برای عکاسی باید دوباره با هر یک از آن ها وارد مذاکره شوید و پول بپردازید.

با وجودی که از نظر مردم سایر نقاط جهان، قبایل آفریقایی به هم شباهت دارند؛ اما با قطعیت می گویم که آن ها متفاوت هستند. ما مردم قبیله هامار را از حلقه های ذرت در موهایشان، پوست بدنشان که با ترکیبی از خاک رس و تخم مرغ پوشانده شده بود و طوق گردنشان شناختیم که نشان می داد کدام شان مجرد، متاهل یا زن اول یک مرد هستند.

مردم قبیله مورسای کاملا فرق دارند: آن ها افرادی لاغرتر با استخوان گونه برجسته تر هستند. در گذشته رسمی در بین زنان مسن تر قبیله وجود داشت که بشقابی را در لب پایین خود قرار می دادند تا زیباتر شود. با گذشت زمان استانداردها تغییر نموده است و اکنون دختران جوان برای زیبایی بیشتر، زخم هایی را روی بدن خود ایجاد می نمایند. به ما درباره خصومت ترسناک این قبیله هشدار داده شده بود؛ هرچند که همه چیز به خوبی پیش رفت.

مردم قبیله داساناچ از بدن خود مراقبت می نمایند وهیچ صدمه یا جراحتی به بدنشان نمی زنند. آن ها بعلاوه مراقب طبیعت هستند و درهای فلزی به جای مانده از بطری های نوشیدنی گردشگران را جمع آوری و آن ها را به شکل حلقه گل روی سرشان آویزان می نمایند. باید اعتراف کنم که وسوسه شدم بقیه عمرم را در اینجا بمانم و به گله داری بز مشغول شوم؛ اما ماجراهای ناخوشایندی به گوشم خورد که اروپایی ها اینجا دوام نمی آورند و اینکه دره اومو، مملو از مگس های مرگ بار تسه تسه هستند.

در طول زمستان به روسیه برگشتم. سرمای هوای مسکو برایم آشنا و فوق العاده بود. دیگر محدودیت دو لیتر آب در روز مطرح نبود و اگر سردم می شد، می توانستم لباس گرم بپوشم یا شومینه را روشن کنم. هنوز هم نمی فهمم که چطور کسی می توان در دمای 40 یا 45 درجه سانتی گراد زنده بماند؛ هوای گرمی که غیرقابل تحمل است و خبری از یخچال هم نیست. اگر حقایق جالب دیگری در مورد کشور اتیوپی می دانید، آن ها را با ما و دیگر کاربران خبرنگاران به اشتراک بگذارید.